Bielactwo nabyte (vitiligo) to przewlekła choroba dermatologiczna charakteryzująca się pojawieniem odbarwionych plam na skórze, wynikających z utraty melaniny – pigmentu odpowiedzialnego za jej kolor. Zmiany te mogą występować na różnych partiach ciała, często symetrycznie, i obejmować obszary takie jak twarz, dłonie czy okolice stawów. Czym cechuje się bielactwo i czy można je leczyć? O tym w poniższym wpisie.

Przyczyny i mechanizm powstawania bielactwa

Dokładne przyczyny bielactwa nie są w pełni poznane, jednak uważa się, że istotną rolę odgrywają czynniki autoimmunologiczne, genetyczne oraz środowiskowe. W mechanizmie autoimmunologicznym układ odpornościowy błędnie atakuje melanocyty, komórki produkujące melaninę, prowadząc do ich uszkodzenia i zaniku pigmentu w skórze. Predyspozycje genetyczne mogą zwiększać ryzyko wystąpienia choroby, zwłaszcza jeśli w rodzinie odnotowano przypadki bielactwa lub innych schorzeń autoimmunologicznych. Czynniki środowiskowe, takie jak stres oksydacyjny, urazy mechaniczne czy ekspozycja na niektóre substancje chemiczne, również mogą inicjować lub nasilać proces depigmentacji.

Objawy kliniczne i diagnostyka bielactwa

Głównym objawem bielactwa są wyraźnie odgraniczone, mlecznobiałe plamy na skórze o różnej wielkości i kształcie. Mogą one pojawiać się na dowolnej części ciała, jednak najczęściej obserwuje się je na twarzy, grzbietach rąk, łokciach, kolanach oraz w okolicach naturalnych otworów ciała. Włosy rosnące na zmienionych chorobowo obszarach mogą również tracić pigment, stając się siwe lub białe. Diagnostyka bielactwa opiera się na wywiadzie klinicznym oraz badaniu fizykalnym. W niektórych przypadkach stosuje się lampę Wooda emitującą promieniowanie ultrafioletowe, pod którym odbarwione obszary skóry świecą na biało, co ułatwia identyfikację zmian. Dodatkowo lekarz może zlecić badania laboratoryjne, takie jak ocena funkcji tarczycy czy oznaczenie przeciwciał przeciwtarczycowych.

Metody leczenia i postępowanie terapeutyczne

Leczenie bielactwa jest złożone i zależy od wielu czynników, w tym rozległości i lokalizacji zmian, a także stanu zdrowia pacjenta. Stosuje się terapie miejscowe, takie jak kortykosteroidy czy inhibitory kalcyneuryny, które mogą przyczynić się do repigmentacji w początkowych stadiach choroby. Fototerapia, zwłaszcza naświetlanie promieniowaniem UVB o wąskim spektrum, może być skuteczna w przypadkach, gdy zmiany są rozległe. W sytuacjach opornych na leczenie farmakologiczne rozważa się zabiegi chirurgiczne (przeszczepy melanocytów). Nasz dermatolog w Warszawie zaleca także kompleksowe podejście do leczenia, uwzględniające zarówno metody farmakologiczne, jak i wsparcie psychologiczne, które jest istotne ze względu na wpływ choroby na jakość życia pacjenta.